Mortgage Blog
Gözler Gayrimenkulde: Yıllık Konut Satışları Ne Durumda?
Yaşamak veya yatırım yapmak için ev almak isteyenler ya da evini satmak için doğru zamanı bekleyenler… Pek çok kişi gayrimenkul alım satım kararlarını vermeden önce konut fiyatlarını ve konut satışlarını takip ediyor. Çoğunun amacı ise ortak… Uygun zamanda en doğru finansal kararı verebilmek.
Peki konut fiyatları bir yılda nasıl değişti? Bunun konut satışları üzerindeki etkileri ne oldu? İkinci el mi yoksa sıfır konutlar mı daha çok tercih ediliyor? Satış istatistikleri illere göre nasıl değişiyor? Gelin şimdi bu soruların cevaplarını detaylıca inceleyelim.
Konut fiyatları nasıl değişiyor?
Konut satışlarını etkileyen faktörlerin başında konut fiyatları geliyor. Konut fiyatları arttıkça satışların düşmesi de kaçınılmaz oluyor. Peki konut fiyatları son bir yıl içinde nasıl değişti? Kısaca göz atalım.
İklim krizinin sebep olduğu aşırı hava olayları, Covid-19 salgını, Ukrayna ile Rusya arasında patlak veren savaş dünya ekonomisi üzerinde zorlayıcı etkiler bıraktı. Söz konusu etkilerden biri de inşaat malzemelerinin fiyatlarının yükselmesi oldu. Döviz kuruna bağlı olarak demir ve çimento gibi girdi fiyatlarının yükselmesi, inşaat maliyetlerini artırırken buna bir de yapı izinleri ve işçilere ödenecek tutarlar da eklenince, son bir yıl içinde konut fiyatlarının önemli oranda arttığını söyleyebiliriz.
Diğer yandan kur piyasasındaki dalgalanmalar nedeniyle bazı yatırımcılar daha güvenilir olduğunu düşünerek gayrimenkule yöneliyor. Konut arzındaki azalmaları da hesaba katarsak yatırım amacıyla elde tutulan konutların satış piyasasını durgunlaştırdığını söyleyebiliriz.
Gelelim şimdi konuyla ilgili verilere. T.C. Merkez Bankası’nın yayımladığı son rapora göre, 2023 Şubat ayında Konut Fiyat Endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %141,5 oranında artış gösterdi. Üç büyük şehrimizdeki sonuçlar da pek farklı değil. Aynı dönem konut fiyatlarında kaydedilen yıllık artışlar sırasıyla İstanbul’da % 138,3, Ankara’da %142,1, İzmir’de ise %142,6 oldu.
2023 Şubat ayında Konut Fiyat Endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %141,5 oranında artış gösterdi. Üç büyük şehrimizdeki sonuçlar da pek farklı değil. Aynı dönem konut fiyatlarında kaydedilen yıllık artışlar sırasıyla İstanbul’da % 138,3, Ankara’da %142,1, İzmir’de ise %142,6 oldu.
Konut satışları ne durumda?
TÜİK verilerine göre, konut satışları 2022 yılında bir önceki yıla göre %0,4 azaldı ve toplamda 1 milyon 485 bin 622 satış gerçekleşti. Ancak daha net bir tablo görmek adına 2019 yılından bu yana yapılan konut satışlarına bakmakta fayda var. 2019 yılında yapılan 1 348 729 adet konut satışı, 2020 yılında bir önceki yıla göre %11,2 artarak 1 milyon 499 bin 316’e çıktı. Covid-19 salgınının etkilerini artık iyiden iyiye hissettiğimiz 2021 yılında ise satışlarda %0,5’lik bir azalma görüldü. Totalde 1 milyon 491 bin 856 konut satışı gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl kaydedilen %0,4 azalış oranını da dikkate alırsak 2021’de başlayan hafif düşüşün 2022’de de devam ettiğini söyleyebiliriz.
Bir önceki yılda olduğu gibi geçtiğimiz yıl da satışlarda başı çeken şehir İstanbul oldu. İstanbul 259 bin 654 konut satışıyla genel satışlar içerisinde yaklaşık %17’lik bir paya sahip olurken, satışların %8,5’i Ankara’da ve %5,6’sı ise İzmir’de gerçekleşti. Listenin sonunda ise sırasıyla Ardahan, Hakkâri ve Bayburt yer aldı.
Geçmiş yıllarda da olduğu gibi 2022 yılında satın alımların çoğu erkekler tarafından gerçekleştirildi. Oransal olarak konutların yaklaşık %32’si kadınlar tarafından satın alınırken, %55,3’ü erkekler tarafından satın alındı. Kadın ve erkekler tarafından ortaklaşa yapılan satımların oranı ise genel satışların %1,6’sına denk geldi.
2023 Mart ayı özelindeki verilere bakarsak konut satışlarında bir önceki yılın aynı ayına göre %21,4’lük bir azalıştan söz edebiliriz. Buna göre 2023 Mart ayında gerçekleşen 105 bin 476 konut satışının %17,2’si İstanbul, %11,4’ü Ankara, %5,8’i Antalya’da gerçekleşti. En az konut satışının yapıldığı şehir ise 23 konutla Ardahan oldu.
Sıfır ve ikinci el konut satışları arasındaki farklar neler?
Gayrimenkul piyasasında en çok merak edilen konulardan biri “ikinci el mi yoksa sıfır konutlar mı tercih ediliyor?”. Sorunun cevabını 2022 yılı konut satış istatistiklerinde bulabiliriz. Buna göre yıllık satışlar içerisinde ikinci el konutların payı %69 olurken sıfır konutların payı %31 oranında gerçekleşti. Her ikisinde de azalma gözlemlenmekle birlikte, totalde 460 bin 79 adet sıfır konut ve 1 milyon 25 bin 543 adet ikinci el konut satıldı. Bununla birlikte ikinci el konut satışlarının sıfır konutlara göre daha fazla olduğunu geçmiş yıllarda da görmemiz mümkün.
Özetlemek gelirse fiyatlardaki artış ile birlikte konut satışlarında 2021’den beri hafif bir düşüş görmekteyiz. Ancak bu düşüşün direkt olarak konut fiyatlarından kaynaklandığını söylemek doğru olmaz. Nitelikli bir çıkarım yapmak için konut arzındaki değişimleri ve gayrimenkule olan yatırım taleplerini de hesaba katmak gerekiyor. Tüm bu etkenlerin önümüzdeki dönemde nasıl seyredeceğini tahmin etmek zor. Yine de dövizin ve enflasyonun düşmesi hâlinde, konut fiyatlarının düşmesi ve satışlarda yukarı yönlü bir ivme kaydedilmesi ihtimal dâhilinde. Hep birlikte göreceğiz.
Garanti BBVA Mortgage ürünlerini ve konut kredisi hesaplama detaylarını merak edenler, konuyla ilgili daha fazla bilgiye buradan veya 444 38 46 nolu Mortgage Uzman Hattımızdan ulaşabilir!
